Αχ αυτή η αναβλητικότητα…
Δεν νομίζω ότι το έχω μοιραστεί ξανά αυτό, αλλά το διάστημα μετά τις σπουδές μου που είχα επιστρέψει για μερικά χρόνια στην Ελλάδα δίδασκα στο Αμερικάνικο Κολλέγιο ένα σεμινάριο με θέμα την αναβλητικότητα! Και θυμάμαι ότι είχα ακούσει φοβερές ιστορίες τότε απο τους συμμετέχοντες οι οποίοι θέλανε να αντιμετωπίσουν την συγκεκριμένη δυσκολία. Δεν θα ξεχάσω ότι ένας απο τους συμμετέχοντες ήθελε να αγοράσει ψυγείο και επειδή το αμελούσε, είχε καταλήξει στο σημείο να το μετατρέψει σε ντουλάπι!!! 🙈(Ναι είναι αληθινή ιστορία)!!!
Και επειδή έτυχε να το ξανα-συζητήσω το τελευταίο διάστημα με αρκετούς απο τους πελάτες μου είπα να μοιραστώ κάποιες σημαντικές πληροφορίες με το θέμα γιατί ξέρω ότι ενδιαφέρει πολύ κόσμο!
Η αναβλητικότητα είναι αρκετά συνηθισμένη σαν τακτική! Συγκεκριμένα, έρευνες δείχνουν ότι τα ποσοστά αναβλητικότητας σε ένα γενικό πληθυσμό μπορεί να αγγίξουν το 20-25%- και αυτό το ποσοστό είναι ακόμα πιο υψηλό σε συγκεκριμένο δείγμα, όπως αυτό των φοιτητών. Μια έρευνα έδειξε ότι μέχρι και το 70% των πανεπιστημιακών φοιτητών θεωρεί τον εαυτό του ότι είναι αναβλητικός!
Επειδή ακριβώς η αναβλητικότητα είναι τόσο συνηθισμένη, είναι χρήσιμο να κατανοήσουμε τους λόγους καθώς επίσης και τις συνέπειες της αναβλητικότητας στην ζωή μας, και αντίστοιχα πώς μπορούμε να το διαχειριστούμε.
Τί προκαλεί την αναβλητικότητα
Ένας απο τους πιο σημαντικούς παράγοντες είναι αυτό που ονομάζεται "discomfort intolerance" το οποίο σημαίνει ότι οποιαδήποτε δυσάρεστη δραστηριότητα ή εμπειρία καταλήγει να γίνεται πολύ δύσκολη ή και μη διαχειρίσιμη με αποτέλεσμα ο άνθρωπος να προτιμά να την αποφύγει...
Το πρόβλημα είναι ότι όσο καθυστερείς να την ολοκληρώσεις τόσο πιο πολύ αγχώνεσαι, και όσο αγχώνεσαι, τόσο "προτιμάς" να μην την ολοκληρώσεις...
2. Συχνά η αναβλητικότητα παρουσιάζεται γιατί τελικά μπορεί να μην υπάρχει πραγματικό ενδιαφέρον - μπορεί να γραφτείς στο γυμναστήριο και να αναβάλλεις το πότε θα ξεκινήσεις να πηγαίνεις και τελικά να συνειδητοποιήσεις ότι δεν είχες ποτέ ουσιαστικό ενδιαφέρον να πας...
3. Η αναβλητικότητα μπορεί επίσης να εμφανιστεί εξαιτίας δυσκολίων που σχετίζονται με την ψυχική υγεία ή/και με θέματα αυτοεκτίμησης. Για παράδειγμα κάποιος που έχει κατάθλιψη είναι πολύ δύσκολο να μην έχει θέματα αναβλητικότητας.
Οι τύποι της αναβλητικότητας
Πέρα απο τους διαφορετικούς λόγους που κάποιος αναβάλλει να κάνει πράγματα υπάρχουν και διαφορετικοί τύποι αναβλητικότητας, για παράδειγμα κάποιος φοιτητής μπορεί να χρησιμοποιεί την αναβλητικότητα σαν ένα είδος excitement για τον λόγο ότι μπορεί να έχει παρατηρήσει ότι τον κινητοποιεί να ολοκληρώνει μια εργασία την τελευταία στιγμή!
Αντίστροφα κάποιος φοιτητής μπορεί να αφήσει την εργασία για την τελευταία στιγμή γιατί μπορεί να φοβάται για την ποιότητα της δουλειάς του και κατ'επέκταση και για τον βαθμό που θα πάρει... 🙈
Ακόμη μια άλλη μορφή αναβλητικότητας είναι όταν ένας μαθητής καθυστερεί μεν να ολοκληρώσει την εργασία του αλλά καταπιάνεται με κάτι άλλο εξίσου σημαντικό όπως το κάνει επανάληψη στις σημειώσεις του ή στο να μαζέψει το δωμάτιο του για να μπορεί να συγκεντρωθεί, κοκ.
Τέλος δυο απο τα κλασσικά παραδείγματα είναι όταν η αναβλητικότητα προκύπτει γιατί προτιμάμε να κάνουμε κάτι αυθόρμητο και πιο fun όπως το να πάμε μια βόλτα με τους φίλους μας! Ή όταν η προσοχή μας αποσπάται από άλλα πράγματα βλέπε κινητό, video games...
Συνέπειες αναβλητικότητας
Όπως ανέφερα και παραπάνω, οι συνέπειες μπορεί να είναι απο πολύ μικρές μέχρι πολύ σημαντικές! Από το να μην έχεις πληρώσει το λογαριασμό του κινητού και να κινδυνεύεις να σου το κόψουν μέχρι να μην έχεις ψυγείο να βάλεις τα φαγητά σου!!!! (Δεν θα αναφερθώ σε θέματα υγείας)...
Η αναβλητικότητα μπορεί επίσης να σε κάνει να νιώθεις ντροπή, αυτο-λύπηση και έλλειψη αυτοπεποίθησης!
Πώς να ξεπεράσεις την αναβλητικότητα
1) Βάλε προτεραιότητες!
Όπως αναφέρει και το βιβλίο "the one thing", απο τον Gary Keller και τον Jay Papasan, οι συγγραφείς προτείνουν να εστιάζεις σε ΕΝΑ στόχο την φορά! To βιβλίο αναφέρεται συγκεκριμένα σε θέματα που έχουν να κάνουν με το θέμα των προτεραιοτήτων, τους στόχους, και την αποτελεσματικότητα στο να επικεντρώνεσαι στο πιο σημαντικό στόχο κάθε φορά αντί να προσπαθείς να κάνεις πολλά πράγματα μαζί! (Eπίσης άλλο πολύ καλό βιβλίο για το θέμα της αναβλητικότητας είναι το the high 5 habit απο την Mel Robbins, και συγκεκριμένα το κεφάλαιο 13).
2) Φτιάξε ένα πρόγραμμα
Αντί να κρύβεσαι πίσω απο μια απροσδιόριστη δικαιολογία "θα το κάνω αργότερα", όρισε τί σημαίνει το αργότερα! Βάζοντας ένα πρόγραμμα σε βοηθά να αισθανθείς ότι αυτό που έχεις αναβάλλει είναι περισσότερο διαχειρίσιμο απο όσο νόμιζες!
3) Βρες ένα accountability partner
Για πολλούς όταν ξέρουν ότι κάποιος άλλος γνωρίζει για την δέσμευση που έχουν κάνει μπορεί να τους κινητοποιήσει και να τους οδηγήσει στο να ολοκληρώσουν τον στόχο τους! Σκέψου για παράδειγμα όταν ήσουν μικρός κατά πόσο μπορεί να σε βοηθούσε όταν δούλευες με κάποιον μαζί;;;
4) Διαχειρίσου καλύτερα το περιβάλλον σου!
Αν έχεις παρατηρήσει ότι έχεις την τάση να αποσπάσαι απο το κινητό σου ή απο τα gadgets που έχεις τριγύρω σου, ή ακόμα και απο την ακαταστασία που έχεις τριγύρω σου ξεκίνα με αυτά πρώτα!