enmeshment

Αν ανήκεις στην ομάδα των ανθρώπων που καλείς τους γονείς σου, την μητέρα ή τον πατέρα σου κάθε μέρα, ακόμα και πολλές φορές μέσα στην ημέρα, αυτό το email είναι για σένα! Αν νιώθεις υπεύθυνος που δεν τους πήρες μια μέρα και αυτή η αίσθηση ευθύνης και υποχρέωσης... αυτά μπορεί να δείχνουν ότι είσαι enmeshed...

Ή αντίστοιχα αν θέλεις να κάνεις κάτι μόνος σου, και αυτό αποτελεί ευκαιρία κριτικής για την οικογένεια σου, τότε και αυτό αποτελεί σημάδι enmeshment. Οποιαδήποτε προσωπική απόφαση καταλήγει να γίνεται υπόθεση της οικογένειας τότε αυτό είναι ένδειξη enmeshment...

Το enmeshment ξεκινάει στην παιδική ηλικία και μετά όταν ενηλικιωνόμαστε δυστυχώς καταλήγει να επηρεάζει τις σχέσεις που δημιουργούμε με άτομα πέρα από την οικογένεια μας, την σχέση μας με τον σύντροφο μας, τις φιλικές μας σχέσεις κοκ. Eίναι αυτή η ιδέα της απόλυτης πίστης πάντα το ζητούμενο και πάντα να λειτουργούμε όλοι μαζί σαν ομάδα!!! Όλοι πρέπει να σκεφτόμαστε με τον ίδιο τρόπο, και γενικώς δεν φαίνεται να υπάρχει χώρος για διαφοροποίηση και αλλαγή...

Συνήθως η μαμά είναι εκείνη που γίνεται enmeshed και αυτό έχει να κάνει με την ιδέα ότι η μητέρα είναι αυτή που κυρίως προσέχει τα παιδιά. Ο πατέρας αντίθετα είναι συνήθως απόμακρος, δουλεύει πολύ και πολλές φορές η μητέρα καταλήγει να μην ικανοποιεί την συναισθηματική της ανάγκη για σύνδεση με τον πατέρα, οπότε στρέφεται να καλύψει αυτό το κενό μέσα από τα παιδιά της... και έτσι πολλές φορές η μητέρα καταλήγει να είναι πιο κοντά με τα παιδιά της παρά με τον άνδρα της. Τα παιδιά μεγαλώνουν νιώθοντας ότι είναι ο σύντροφος της μαμάς... το παιδί μεγαλώνει με την αίσθηση ότι πρέπει να ικανοποιεί τις ανάγκες της μαμάς, με αποτέλεσμα να φτάνουν στο σημείο όταν φεύγουν από το σπίτι, όταν ενηλικιώνονται, να μην μπορούν να αποχωριστούν την μητέρα τους (απο συναισθηματική άποψη) και να νιώθουν διαρκώς ενοχές και τύψεις. Χωρίς να το καταλαβαίνουν παλεύουν να δημιουργήσουν την δική τους ζωή, την δική τους σχέση; μπορεί να είναι αλλού, αλλά συναισθηματικά η προσοχή και η αφοσίωση τους να είναι στην οικογένεια τους....

Απο την άλλη οι γονείς αυτοί έχουν μάθει να αντιδρούν πολύ γρήγορα στις ανάγκες των παιδιών τους (σε αντίθεση με τους γονείς που είναι disengaged που έχουν την τάση να μην αντιδρούν καθόλου). Οπότε αν το (ενήλικο) παιδί βρεθεί σε μια δυσκολία, είναι πολύ δύσκολο για τον enmeshed γονιό να μείνει αμέτοχος με αποτέλεσμα να μην αφήνουν αρκετό χρόνο στο (ενήλικο) παιδί τους να βρει τον τρόπο και να αντέξει αυτή την άβολη θέση.  

Αληθινό παράδειγμα: είχα ένα πελάτη πριν πολλά πολλά χρόνια, προτού υπάρξει η uber, που η μητέρα του του καλούσε ταξί από την Ελλάδα για να πάει στο πανεπιστήμιο εδώ στο Λονδίνο, γιατί ο ίδιος αδυνατούσε να το κάνει από μόνος του ή να βάλει τα όρια του και να πει ότι θα το κάνει από μόνος του!...

Έχω επίσης ακούσει οτι επειδή δεν έχω άλλο τρόπο να διαχειριστώ ότι η μητέρα μου με καλεί 30 τηλέφωνα την ημέρα, καταλήγω να λέω ψέματα ή να μην εκφράζω την δυσαρέσκεια μου γιατί

"πώς γίνεται να το πεις αυτό όταν εκείνη ανησυχεί τόσο πολύ για μένα";

Οπότε ακόμα και αν συμβαίνει κάτι δεν μπορώ να το μοιραστώ μαζί της γιατί θα καταλήξω να πρέπει να ανησυχώ για εκείνη παρά για μένα τον ίδιο. Και έτσι πάλι καταλήγεις να ασχολείσαι με τα δικά τους συναισθήματα παρά με τα δικά σου...

Από τις πρώτες ερωτήσεις που κάνω στους πελάτες που έρχονται στο γραφείο είναι όταν πήρες την απόφαση να μετακομίσεις στην Αγγλία, ποιοι ήταν οι λόγοι που σε οδήγησαν σε αυτό; Ήταν γιατί με αυτό τον τρόπο ήλπιζες να πάρεις μια απόσταση από την οικογένεια σου;

Και τώρα σε ακούω να με ρωτάς, υπάρχει σωτηρία;

Tί μπορώ να κάνω για να βάλω τα όρια μου και να διαφοροποιηθώ από την οικογένεια μου;

Παρακάτω μοιράζομαι μερικά βήματα τα οποία θα σε βοηθήσουν αρχικά να γίνει περισσότερος συνειδητοποιημένος σχετικά με το enmeshment και εκ των υστέρων να μπορέσεις να βάλεις τα όρια σου...

1. Ο τρόπος να ξεκινήσεις είναι να παρατηρείς τί νιώθεις εσύ, τί αισθάνεσαι σε σχέση με την μητέρα σου, τον πατέρα σου - και να σε παρατηρείς. Οπότε είναι σημαντικό να ξεκινήσεις να σε παρατηρείς και να βάλεις εσένα στο επίκεντρο. Για αυτό και πολλές φορές προτείνω να παρατηρείτε τον εαυτό σας όταν πηγαίνετε πίσω στην Ελλάδα για διακοπές. Λειτουργείτε με γνώμονα τις δικές σας ανάγκες ή τις ανάγκες των γονιών σας;

2. Αναγνώρισε τους φανερούς και κρυφούς κανόνες που έπρεπε να υπακούς σαν μέλος της οικογένειας σου - πολλές φορές ακολουθούμε αυτούς τους κανόνες από συνήθεια, χωρίς να έχεις αντιληφθεί αν αυτοί οι κανόνες χρειάζεται να σε επηρεάζουν ακόμα και σήμερα... για παράδειγμα, πρέπει όλοι μας να είστε χαρούμενοι και δεν επιτρέπεται να ξεκινάει η μέρα με μούτρα...

3. Αναγνώρισε τις πεποιθήσεις που συνοδεύουν αυτούς τους κανόνες - συνήθως είναι πιο εύκολο να αναγνωρίσεις τους κανόνες παρά τις πεποιθήσεις πίσω από τους κανόνες, αλλά προσπάθησε να ξεκινήσεις με τις πιο εύκολες πεποιθήσεις. Για παράδειγμα, το παραπάνω παράδειγμα του να είσαι πάντα χαμογελαστός και ορεξάτος το πρωί μπορεί να σημαίνει ότι είναι δύσκολο να μοιραστούμε αρνητικά ή δύσκολα συναισθήματα, ότι ίσως το θέμα της εικόνας προς τα έξω να είναι πολύ σημαντικό, σημαντικότερο από τις ανάγκες του ατόμου ανά περίπτωση κοκ. Ελπίζω να καταλαβαίνετε πώς αυτές οι πεποιθήσεις επηρεάζουν την συναισθηματική σας ωριμότητα και τις τωρινές σας σχέσεις. Παράλληλα μπορεί να μην έχετε επίγνωση του πόσο αυτόματα μπορεί να λειτουργείτε με βάση αυτούς τους κανόνες και αν έχουν χρησιμότητα στο σήμερα, καθώς επίσης και το κόστος που φέρουν αυτές οι πεποιθήσεις; τί μπορεί να πιστεύετε κατά βάθος για το θέμα των σχέσεων, για την επικοινωνία κοκ.

4. Απαντώ vs αντιδρώ: πώς μπορώ συνειδητά να απαντήσω και να βάλω τα όρια μου; Για παράδειγμα, "όταν είμαι στενοχωρημένος και το μοιράζομαι μαζί σου μπαμπά ή μαμά, βλέπω ότι σε επηρεάζει πολύ και αντιλαμβάνομαι ότι νοιάζεσαι για μένα, αλλά έτσι καταλήγω να μου είναι πάρα πολύ δύσκολο να σου μιλήσω γιατί καταλήγω να ανησυχώ παραπάνω για σένα παρά για μένα στο τέλος... και θα ήθελα αυτή την φορά να δοκιμάζαμε να κάναμε μια κουβέντα χωρίς να χρειαστεί να μου πεις ή να μου δείξεις το πώς αισθάνεσαι". Σίγουρα μπορεί να είναι δύσκολο την πρώτη φορά, αλλά την 10η θα είναι σε θέση να το εφαρμόσουν. Χρειάζεται να επιμείνεις αρκετές φορές για να αλλάξει κάτι. Ή ακόμα και να ζητήσεις συγκεκριμένα να μην εκφέρουν άποψη σε αυτά που θέλεις να τους πεις και απλά να σε ακούσουν...

5. Παραδεχτείτε τί είναι αυτό που φοβάστε - ότι θα σας κατηγορήσουν ότι είστε εγωιστές, ότι τους εγκαταλείπετε;... Aγχώνεστε για το πόσο υπεύθυνοι και γεμάτοι ενοχές θα είστε μετά;... Aνησυχείτε ότι οι γονείς σας θα γίνουν παθητικο-επιθετικοί όσο εσείς θα προσπαθείτε να βάλετε τα όρια σας και να διεκδικήσετε την ανεξαρτησία σας; Αναρωτιέστε ποια είναι η πιθανότητα οι γονείς σας ή η οικογένεια σας να αντιδράσει καλά; Aυτό εξαρτάται από το επίπεδο της συναισθηματικής τους ωριμότητας. Μπορεί να σας κατηγορήσουν ότι τους εγκαταλείπετε, οτι θα είναι μόνοι τους-  μην παραξενευτείτε αν καταλήξουν να μην σας στηρίζουν οικονομικά (στην περίπτωση που συνεχίζεται να παίρνετε λεφτά από εκείνους). Άλλωστε τα λεφτά έχουν πολύ μεγάλη δύναμη και είναι ένας απο τους πιο εύκολους τρόπους να δείξουν την δύναμη και την επιρροή τους. Δεν είναι τυχαία άλλωστε η έκφραση, "όποιος έχει το χρήμα έχει και τον λόγο".  Είναι απαραίτητο να είστε προετοιμασμένοι για αυτές τις αντιδράσεις και αντίστοιχα να έχετε σκεφτεί τρόπους να ανταπεξέλθετε.

6. Κατανοήστε και αντιμετωπίστε τους δικούς σας φόβους αναφορικά με την ανεξαρτησία, την δική σας αμφιβολία. Είτε η αμφιβολία προκύπτει επειδή έχετε μάθει να είστε ένα με την οικογένεια σας είτε γιατί έχετε δημιουργήσει χάος στην δική σας ζωή, είναι λογικό να φοβάστε! Πάρτε τον χρόνο σας και ενδεχομένως να μην μπορέσετε να γίνετε ανεξάρτητοι απο την μια μέρα στην άλλην, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι πρέπει να σταματήσετε και να μην αντιμετωπίσετε τον φόβο και τις δυσκολίες που προκύπτουν μέσα απο την θέση σας.

7. Ξεκινήστε με μικρά βήματα - βάλτε όρια με μικρούς τρόπους! Και όσο το κάνετε αυτό θα ήθελα να σας ζητήσω να σκεφτείτε την παρακάτω ερώτηση: τί πιστεύω ότι θα μου δώσουν οι γονείς μου που δεν μπορώ ο ίδιος να το δώσω στον εαυτό μου;;;;;

8. Να θυμάστε ότι τα όρια δεν είναι ότι θέλω να χαλάσω την σχέση μου μαζί σου - αλλά αντίθετα θέλω να την διατηρήσω και να βρω ένα τρόπο να λειτουργεί ουσιαστικά και για τους 2 μας.

Mέχρι την επόμενη φορά να προσέχετε τους εαυτούς σας!