Είναι κακό να το ρίχνω στο φαγητό;

Για να μην γελιόμαστε, σε ποιον δεν αρέσει να φάει πίτσα ή παγωτό όταν δεν νιώθει καλά; Γιατί ξέρεις ότι αυτόματα θα αισθανθείς καλύτερα! Από την άλλη αν καταλήγεις να στρέφεσαι στο φαγητό κάθε φορά που έχεις να αντιμετωπίσεις ένα δύσκολο συναίσθημα, αυτό μπορεί να δημιουργήσει σοβαρά προβλήματα. 

Τί είναι το emotional eating;

Το emotional eating είναι μια κοινή αντίδραση για πάρα πολύ κόσμο έτσι ώστε να μπορέσει να αντιμετωπίσει ένα δύσκολο συναίσθημα. Συνήθως η επιλογή αυτή γίνεται για να προσφέρει προσωρινά την αίσθηση του comfort, με αποτέλεσμα κάποιος να διαλέγει φαγητά με πολλή ζάχαρη, με πολλές θερμίδες και πολύ λίπος. Ενώ μπορεί η κατανάλωση αυτού του φαγητού να προσφέρει προσωρινή ανακούφιση, αυτό μπορεί να έχει σαν αποτέλεσμα και την δημιουργία ανθυγιεινών συνηθειών με αποτέλεσμα να καταλήξει να γίνει και διατροφική διαταραχή. 

Μπορεί το emotional eating να είναι για καλό; 

Η αλήθεια είναι ότι μπορεί να προσφέρει μια σειρά απο οφέλη, όπως για παράδειγμα:

ανακούφιση (comfort): τρώγοντας συγκεκριμένα φαγητά μπορείς να αισθανθείς μια αίσθηση ανακούφισης και ασφάλειας σε περιόδους έντονου στρες και πίεσης. 

σύνδεση: το να μοιράζεσαι το φαγητό με άλλους είναι ένας τρόπος να σε φέρει πιο κοντά σε αγαπημένα πρόσωπα και δημιουργεί μια αίσθηση ομάδας. 

απόλαυση: αδιαμφισβήτητα το να τρως συγκεκριμένα φαγητά μπορεί να σου προσφέρει ικανοποίηση, απόλαυση, ακόμα και να σου φτιάξει το κέφι και να αλλάξει τα επίπεδα άγχους. 

Από την άλλη όμως, το emotional eating μπορεί να έχει και μειονεκτήματα, όπως: 

την δημιουργία ανθυγιεινών συνηθειών: το να καταλήγεις να το ρίχνεις στο φαγητό για να πάρεις προσωρινή ευχαρίστηση μπορεί να καταλήξει σε υπερφαγία, σε βουλιμία, και γενικότερα στην κατανάλωση φαγητών τα οποία εμπεριέχουν πολλή ζάχαρη, λίπος και πολλές θερμίδες. 

Αύξηση βάρους: πολλές φορές οι παραπάνω επιλογές καταλήγουν στην αύξηση του βάρους, η οποία μπορεί να δημιουργήσει ένα σωρό άλλα προβλήματα υγείας, τόσο σωματικά όσο και ψυχολογικά. 

Αρνητικά συναισθήματα: όταν χρησιμοποιείς το φαγητό σαν μια αντίδραση, αυτό μπορεί να καταλήγει πολλές φορές να σου δημιουργεί συναισθήματα ενοχής, ντροπής και άγχους!  Και τελικά ενώ μπορεί να το ξεκίνησες ελπίζοντας ότι θα σε κάνει να νιώσεις καλύτερα, καταλήγει να συμβάλει ακόμα περισσότερο στο να αισθάνεσαι χάλια στο τέλος, με αποτέλεσμα όμως να επαναλαμβάνεται αυτός ο φαύλος κύκλος του emotional eating, του να πιστεύεις ότι τρώγοντας θα αισθανθείς καλύτερα, ενώ αργότερα μπορεί να αναγνωρίζεις ότι δεν έχει κανένα νόημα...  

Είναι πολύ σημαντικό να παρατηρήσεις τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα του emotional eating ανάλογα με το πλαίσιο που μπορεί να βρίσκεσαι. Για παράδειγμα, ένας άνθρωπος που μπορεί να είναι αγχωμένος μπορεί να καταλήξει να φάει μια πίτσα και αυτό να τον ανακουφίσει και να τελειώσει εκεί. Απο την άλλη όμως, ένας άνθρωπος ο οποίος καταφεύγει πάντα στο φαγητό, και προτιμά να φάει ένα οικογενειακό παγωτό αντί να κάτσει να αντιμετωπίσει τί μπορεί να τον προβληματίζει, τί μπορεί να τον στενοχωρεί και τί προσπαθεί να ξεχάσει, είναι απαραίτητο να δει ολόκληρο το πλαίσιο, την συχνότητα και την ένταση που περιλαμβάνει κάθε τέτοια συμπεριφορά. 

Πότε μπορεί να γίνει πρόβλημα;

Αν πιάνεις τον εαυτό σου να ψάχνει για το κουτί με τα μπισκότα κάθε φορά που νιώθεις λίγο αγχωμένος ή στενοχωρημένος, τότε ίσως θα έπρεπε να αρχίζεις να το ψάχνεις λίγο παραπάνω. Κάποια σημάδια που είναι πολύ σημαντικό να μην προσπεράσεις είναι:

• αν αισθάνεσαι ότι δεν μπορείς να ελέγξεις τις συνήθειες σου σχετικά με το φαγητό, ειδικότερα όταν δεν είσαι καλά, και δεν καταλαβαίνεις πότε μπορεί να έχεις φάει ένα κιλό παγωτό.... 

• το να τρως διαρκώς ενώ δεν πεινάς,

• να νιώθεις ενοχές και ντροπή αφού έχεις φάει, ειδικότερα όταν έχεις φάει μια μεγάλη ποσότητα φαγητού, 

• αν έχεις σωματικά συμπτώματα, πχ να πονάει το στομάχι σου και να έχεις δυσφορία μετά το φαγητό, 

• το να τρως κρυφά ή ότι χρειάζεται να κρύβεις το τι τρως απο τους άλλους,

• το να σκέφτεσαι όλη μέρα το φαγητό και να σκέφτεται τί μπορείς να φας μετά. 

Αν βιώνεις κάποιο από τα παραπάνω, θα ήταν καλό να ζητήσεις βοήθεια!

Τί μπορώ να κάνω για να αλλάξω το emotional eating;

Nα ξεκαθαρίσω, ότι επειδή το emotional eating μπορεί να καταλήξει να γίνει πρόβλημα, δεν σημαίνει ότι είναι κακό να τρως κάποιες φορές comfort food!!! Αν όμως το φαγητό είναι πάντα η λύση, σου προτείνω κάποιες άλλες εναλλακτικές: 

Άσκηση: είναι ένας φανταστικός τρόπος να αλλάξεις την διάθεση σου και να μειώσεις το άγχος. Είτε θέλεις να κάνεις yoga ή περπάτημα, βρες τί θα σου άρεσε να κάνεις και βάλτο στην καθημερινότητα σου. 

Self care: πάρε τον χρόνο σου και κάνε κάτι που σε ευχαριστεί. Γέμισε την μπανιέρα και μπες μέσα, δες μια αγαπημένη ταινία, γράψε τις σκέψεις σου σε ένα τετράδιο ή ένα ημερολόγιο, βρες να κάνεις κάτι fun, οτιδήποτε μπορεί να αλλάξει λίγο την προοπτική σου στα πράγματα. 

Mindfulness: το να μπορέσεις να σε μάθεις να μένεις στο εδώ και τώρα και να μην χάνεσαι στις σκέψεις σου και στην αυτοκριτική σου. Υπάρχουν πάρα πολλές εφαρμογές που μπορείς να δοκιμάσεις - calm, headspace, insight timer, mindfulness in greek, breethe...

Ύπνος: θα ήταν σημαντικό να παρατηρήσεις επίσης το πόσες ώρες κοιμάσαι και πώς είναι η ποιότητα του ύπνου σου και αν αυτό μπορεί να συμβάλλει στην ανάγκη του να καταφεύγεις σε comfort food...

 
Οπότε γυρνώντας στο αρχικό ερώτημα - το emotional eating μπορεί να είναι για καλό, ανάλογα με την συχνότητα, την ένταση και την ποσότητα! Αν όμως καταλήγεις να πιάνεις τον εαυτό σου να καταφεύγει στο φαγητό για να αντιμετωπίσει τα συναισθήματα σου, καλά ή κακά, τότε κάτι πρέπει να αλλάξει... 

Μέχρι την επόμενη φορά να σε προσέχεις! Περιμένω τα σχόλια, τις ερωτήσεις και τις προτάσεις σου!